Hệ sinh thái y tế ‘lấy sự hài lòng của người bệnh làm mục tiêu’ đổi mới
Tổ tiên luôn hiện diện qua bài vị - bát hương trên bàn thờ, để chứng nhận thành tựu và giám sát sự sai sót của con cháu. Trước bàn thờ, việc hiếu sẽ trợ lực cho tư tưởng giáo dục khuyến thiện và răn ác, rất nhân văn. Trong nhân sinh quan truyền thống Huế, tổ tiên được "về nhà" trong ngày giỗ và ngày tết. Con cháu phải chu toàn việc phụng dưỡng và kỵ chạp, coi sóc lăng mộ để thực hiện nghĩa vụ thứ hai của chữ hiếu là không để người nhà bị đói cơm rách áo (2 nghĩa vụ còn lại của "tam đại hiếu" là nối dõi và không để người nhà bị coi thường).Sau ngày ông Táo về trời 23 tháng chạp âm lịch, người ta lo dọn dẹp nhà cửa, bàn thờ, thay cát bát nhang và chuẩn bị phẩm vật dâng cúng. Đến khi xong mọi việc hành chính, đồng áng…, thường là ngày 29, 30 tháng chạp, gia đình cúng tất niên để tạ ơn thổ thần, tổ tiên đã phò trợ gia đạo trong năm và mời tổ tiên về ngự trên bàn thờ ăn tết. Đó là thời gian tĩnh lặng, con cháu trở về sum vầy trước tổ tiên nên mâm cúng tất niên càng thiêng liêng. Người phụ nữ dành hết tâm sức, nguồn lực của gia đình để trước cúng (tổ tiên), sau cấp (con cháu hưởng lộc), theo tinh thần tùy gia phong (nhiều ít, tùy gia cảnh), phải lễ bạc lòng thành.Trên nền tảng nông nghiệp lúa nước truyền thống nói chung là nghèo, từ làng xã đến triều đình, tiền nhân đã triết lý hóa mâm cỗ theo hướng Sẻn (dè sẻn) mà Sang (sang trọng), phải Hòa (hài hòa) và Hóa (đa dạng, biến hóa), làm cho chuyện ẩm thực càng thêm nhiều ý nghĩa: ngon về vị giác; lành về dược lý; hài hòa về dinh dưỡng, chất liệu, màu sắc, bối cảnh; trang trọng thiêng liêng về không gian, chủ thể và khách thể; cẩn thận, tỉ mỉ trong cách thể hiện… Như món nem công chả phượng trong "bát trân" ở chốn cung nội, thực sự được làm từ công, phượng với sự cẩn trọng, tinh tế, an toàn tối ưu theo điển chế triều đình. Đấy như là "bản gốc", nhưng cũng có nhiều "phiên bản" khác nữa, cứ giảm dần, trong đời sống hoàng thân quốc thích, quan lại quý tộc thượng lưu, thay thế bằng gà rừng và trong dân gian là gà nhà, chim…; kể cả làm theo lối chay với nguyên liệu phù chúc, khuôn đậu, nấm, trái mít, sa kê, vả, thậm chí là cả cùi mít vốn là một thứ bỏ đi. Đa dạng, biến hóa, tinh tế, sang trọng chính là vậy.Mâm cúng tất niên ở cố đô Huế hội tụ món ăn từ nhiều chất liệu: thịt (gia súc, gia cầm, tự nhiên), thủy hải sản (từ sông, đầm phá, biển) và hệ thảo mộc (rau, củ, quả); được chế biến theo phương thức không sử dụng nhiệt (ăn sống, ăn gỏi, lên men, muối), có sử dụng nhiệt (tái, chín) như chiên, chưng, hầm, hấp, hon, kho, luộc, nấu, nướng, quay, tiềm, thấu, tái, um, xào…Trên mâm cúng, tô canh, tô hầm được bài trí ở giữa theo lối thủy tụ/tụ thủy, giúp định vị các món có nước xung quanh, rồi tới các món khô với thịt cá; ngoài cùng là các món xào, trộn. Hệ nước chấm, nước xốt, nước lèo đa dạng cho từng món ăn cụ thể, với sự điểm tô của gia vị nhiều màu sắc: tỏi, tiêu, ớt, hành, ngò, boa rô… Lại có ớt xanh, ớt chín đỏ, để nguyên trái hay xắt nhỏ, giã nát; tỏi nguyên củ hay lột từng tép, hoặc xắt nhỏ, để trên những đĩa nhỏ với danh xưng là phẩm vị. Gia đình càng có điều kiện thì mâm cỗ càng thịnh soạn, cầu kỳ, điển hình ở chốn cung đình. Từ năm 1793, J.Barrow trong tác phẩm Một chuyến du hành đến xứ Nam Hà 1792 - 1793 đã thấy phong cách ăn uống của người Huế rất độc đáo. Bởi người Trung Hoa thường bày hết bát đĩa trên bàn, còn người Huế không chỉ bày kín mặt bàn mà còn chồng xếp bát đĩa lên nhau ba bốn lớp, tới hơn 200 cái, rất thịnh soạn và tinh tế.Sau tất niên, tổ tiên "ở lại", con cháu chu toàn chuyện cơm nước trên bàn thờ, biểu tượng hóa thành hệ bánh (chưng, tày, tét, lọc, in, tổ), mứt, dưa cải, dưa món, dầm (thịt, rau, quả) cùng nhiều hoa, quả… Còn lại tùy tâm, tùy sức, con cháu có thể làm mâm cỗ hay đơn giản ăn gì cúng nấy bởi nhu cầu dinh dưỡng ngày tết không cao và tránh lãng phí. Cái nhỏ nhắn, tinh tế rất thiết thực là vậy.Cho nên, mâm cúng tất niên là phong phú nhất, hội tụ kết nối hai cõi âm dương, giúp bồi bổ gia phong, gắn liền hiếu - trung xuyên suốt, giúp ổn định nền tảng xã hội. Mạch nguồn thiêng liêng đó cần được duy trì, xiển dương trong bối cảnh hiện nay, khởi đầu từ chuyện mâm cơm, mâm cúng.Ẩm thực Huế càng ngon, càng ý nghĩa hơn với mâm cúng tất niên, mở ra ngày tết xứ Huế, để Huế xứng danh với "kinh đô ẩm thực". Bóng dáng người đàn ông và người phụ nữ trong gia đình cũng "rạch ròi", được định vị rõ. Thuở xưa, người đàn ông thành danh ngoài xã hội, chu toàn chữ hiếu, chữ trung cũng nhờ hậu phương vững chãi với những nội tướng phía sau lo nhà cửa, ruộng vườn, thờ cúng tổ tiên, phụng dưỡng ông bà cha mẹ, dưỡng dục con cháu. Cái bếp phía đông phòng đỏ lửa, trang bếp thắp hương thường xuyên, kết nối bát hương trên bàn thờ, là hương hỏa, lo cho mâm cơm (hằng ngày) và mâm cúng (kỵ, chạp, tết nhất, sóc vọng) luôn tinh sạch, ngon, lành và trang trọng nhất.Bàn thờ tết xứ Huế được bài trí mang khát vọng an khang, phồn thực. Ngoài mâm cỗ, còn có nếp là tinh hoa trời đất ban cho, với nhiều dưỡng chất, kết dính (xôi, bánh chưng, bánh tét…); có chè, mứt bánh là vị ngọt trời ban. Hoa ở bên trái (đông) tượng trưng cho người phụ nữ với khát vọng đơm bông. Quả ở bên phải (tây) tượng trưng cho người đàn ông, được kết trái với tâm điểm là nải chuối, cho thấy sự chuyển hóa từ màu xanh dần sang vàng, chín đen. Bên trên là những trái trong vườn nhà, ưu tiên loại nhiều hạt (mãng cầu, lựu, dưa hấu, ổi, cam…) với khát vọng sản sinh mãnh liệt.Trở lại TP.HCM sau kỳ nghỉ tết: Nhiều người bất ngờ vì đường sá thông thoáng
Ngày 18.1, nguồn tin từ Viện KSND TP.Huế cho biết đã phê chuẩn lệnh khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Lê Anh Phương, Giám đốc Đại học Huế.Các quyết định được cơ quan điều tra tống đạt trong ngày 17.1 để phục vụ việc điều tra, làm rõ ông Lê Anh Phương liên quan đến hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ.Cụ thể, ông Phương bị khởi tố vì liên quan đến sai phạm khi đang giữ chức Hiệu trưởng Trường đại học Sư phạm, Đại học Huế (xảy ra vào nhiều năm trước).Sáng nay 18.1, ghi nhận của PV Thanh Niên tại trụ sở Đại học Huế, lực lượng công an đã có mặt cùng các phương tiện thực hiện lệnh khám xét nơi làm việc của ông Phương. Trong sáng nay, cơ quan công an cũng sẽ khám xét nhà riêng ông Phương tại TP.Huế.Ông Bùi Văn Lợi, Phó giám đốc Đại học Huế, đang tạm nắm quyền điều hành và giải quyết công việc của Đại học Huế trong thời gian này.Ông Lê Anh Phương sinh năm 1974, quê tại Quảng Bình. Trước khi giữ chức Giám đốc Đại học Huế, ông Phương từng giữ chức Phó bí thư Đảng ủy Đại học Huế; Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Trường đại học Sư phạm, Đại học Huế. Ông Lê Anh Phương được Bộ GD-ĐT bổ nhiệm giữ chức vụ Giám đốc Đại học Huế nhiệm kỳ 2021-2026 vào tháng 7.2022.Báo Thanh Niên sẽ tiếp tục cập nhật những thông tin liên quan trong các bản tin sau.
Mỹ, Philippines tập trận quân sự, bắn tên lửa vang trời về hướng Biển Đông
Ngày 7.2, Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh Tây Ninh cho biết vừa phối hợp Công an tỉnh Tây Ninh tiếp nhận 177 người Việt Nam do Campuchia trao trả, liên quan đến lao động và cư trú bất hợp pháp tại nước này.Cụ thể, ngày 6.2, tại Cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, Đồn biên phòng Cửa khẩu quốc tế Mộc Bài (Bộ đội biên phòng tỉnh Tây Ninh) phối hợp Công an tỉnh Tây Ninh tiếp nhận 177 công dân (19 nữ và 158 nam) do Campuchia trao trả. Trong đó, có 2 trường hợp đang bị công an phát lệnh truy tìm. Theo Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh Tây Ninh, trong 177 người Việt Nam do Campuchia trao trả lần này có 48 trường hợp xuất cảnh hợp pháp và 129 trường hợp xuất cảnh trái phép. Trong đó, 176 trường làm việc trong công ty lừa đảo tại tòa 11, khu kim sa 4, cửa khẩu Bavet, tỉnh Svay Riêng (Campuchia) dưới hình thức lừa đảo trực tuyến và một trường hợp làm shipper.Hiện Công an tỉnh Tây Ninh phối hợp lực lượng biên phòng và lực lượng công an cấp huyện mời 30 trường hợp nghi vấn, có liên quan đến lừa đảo chiếm đoạt tài sản, mua bán người để tiếp tục điều tra, làm rõ. Trước đó, ngày 11, 12.12.2024, tại Cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, Công an tỉnh Tây Ninh phối hợp các lực lượng chức năng tiếp nhận 410 người Việt Nam được lực lượng chức năng Campuchia trao trả vì lao động và cư trú bất hợp pháp tại nước bạn. Cụ thể, ngày 4.12, cơ quan chức năng Campuchia tiến hành kiểm tra hành chính khu vực Venus Casino - Resort thuộc TP.Bavet, tỉnh Svay Riêng (Campuchia), qua đó đã tạm giữ 410 công dân Việt Nam do vi phạm về xuất cảnh trái phép và lao động trái phép, nghi vấn lừa đảo trên không gian mạng. Theo cơ quan chức năng tỉnh Tây Ninh, trong số 410 người nói trên có 5 trường hợp có quyết định truy tìm, 1 lệnh bắt tạm giam và 4 quyết định truy nã.
Ở trận ra quân tại giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III - 2025 cúp THACO (TNSV THACO cup 2025), đội Trường ĐH Quy Nhơn thi đấu tốt, nhưng không thể tận dụng triệt để các cơ hội để ghi bàn. Tân binh của giải đấu đành nhận thất bại với tỷ số 0-1 trước nhà cựu vô địch ĐH Huế. “Sau khi để thua trận đầu trước đội ĐH Huế, chúng tôi buộc phải giành chiến thắng tại lượt 2, khi gặp đội Trường ĐH Trà Vinh. Do đó, chúng tôi đã nhập cuộc với quyết tâm rất cao để giành một chiến thắng, thì mới có cơ hội đi tiếp”, HLV trưởng Thái Bình Thuận của đội Trường ĐH Quy Nhơn chia sẻ.Đội Trường ĐH Quy Nhơn chơi tốc độ, đẩy cao đội hình lên tấn công ngay từ đầu khi chạm trán đội Trường ĐH Trà Vinh vào chiều 4.3. Chung cuộc, đoàn quân của HLV Thái Bình Thuận đã đạt được mục đích, khi giành chiến thắng 3-1 trước đội Trường ĐH Quy Nhơn. Lần lượt, Dương Trí Trường (phút thứ 5), Sen Senmeuang (phút 40+2), Trương Gia Huy (phút 70) là những cái tên đã ghi bàn, mang về 3 điểm cho đội Trường ĐH Quy Nhơn.Trong đó, Sen Senmeuang là sinh viên người Lào, đang theo học tại Trường ĐH Quy Nhơn. Đáng chú ý, Sen Senmeuang chính là “ngoại binh” đầu tiên ghi bàn tại vòng chung kết giải bóng đá TNSV THACO cup 2025.Trong 3 mùa tổ chức, giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam chứng kiến nhiều cầu thủ “ngoại binh” người Lào, Campuchia dự giải. Cầu thủ ghi bàn đầu tiên tại giải Thanh Niên sinh viên Việt Nam (ở trận đầu tiên của mùa I - năm 2023) cũng là một sinh viên người Lào, đó là Vilay Sayyalath của đội Học viện Hàng không Việt Nam.Chiến thắng trước đội Trường ĐH Trà Vinh giúp đội Trường ĐH Quy Nhơn thắp sáng lại hy vọng đi tiếp tại vòng chung kết, sau khi để thua đội ĐH Huế ở lượt trận đầu. Nhưng ngoài kết quả, HLV Thái Bình Thuận vẫn chưa hài lòng về lối chơi của các cầu thủ đội Trường ĐH Quy Nhơn.“Các cầu thủ còn khá non kinh nghiệm khi mới lần đầu dự giải, dẫn đến chưa phân bổ thể lực một cách hợp lý. Chúng tôi chơi tốt trong hiệp 1, nhưng khi đối thủ hừng lên trong đầu hiệp 2 thì lại không thể kiểm soát thế trận, bị cuốn theo lối chơi của đội Trường ĐH Trà Vinh và hệ quả là bị thủng lưới. Ban huấn luyện và các cầu thủ vẫn còn nhiều việc phải làm để cải thiện trong thời gian tới”, HLV Thái Bình Thuận đánh giá.Ở lượt trận cuối bảng A, đội Trường ĐH Quy Nhơn sẽ chạm trán với đội Trường ĐH Tôn Đức Thắng. Đây cũng là trận đấu quyết định cho tấm vé đi tiếp của thầy trò HLV Nguyễn Đình Long. HLV Bình Thuận khẳng định: “Đội Trường ĐH Tôn Đức Thắng có lợi thế sân nhà, quen mặt sân và có đông đảo khán giả sát cánh cổ vũ. Họ chơi khá gắn kết và sở hữu trong đội hình nhiều cầu thủ có thể hình tốt. Tuy nhiên, chúng tôi muốn đi tiếp vào vòng trong và mục tiêu là phải có điểm ở trận cuối vòng bảng”.
Dây cáp rối như mạng nhện rủ xuống đường
Ngoài ra, trên đường CN2 có biển cấm đậu xe cũng bị tán cây sà xuống che khuất, khiến nhiều tài xế rất khó quan sát từ xa.Đề nghị Công ty công viên cây xanh TP.HCM kiểm tra và cho cắt tỉa cành, để đảm bảo an toàn giao thông.Bài vở và hình ảnh cộng tác xin gửi về: bandocvietbtn@gmail.com
